مصارف،کاربردها ی دارویی و فرآوری سنتی عناب

 

جدول 2-2 – تركيبات موجود در عناب تازه و خشك (3)

 

 

 

 

جدول 2-3 – مقایسه ترکیبات غذایی بین میوه سیب و  میوه درخت عناب (3)

5- مروری بر مطالب :

عناب به عنوان يك گياه دارویي و با خواص غذایي بالا به صورت تازه و خشك مصرف مي شود . اين ميوه سرشار از ويتامين c است.در حالت تازه 74/ 36 درصد و در حالت خشك  65 الي 77/71 درصد قند دارد و به همين دليل از آن در توليد كمپوت و شيريني استفاده مي شود. شيگجن دانشمند چيني در قرن شانزده ميلادي در كتاب داروهاي گياهي ذكر کرده كه عناب در2 هزار سال قبل مصرف دارویي داشته و در كشورهاي شرق آسيا از ميوه ، بذر ، برگ ، پوست و ريشه آن براي معالجه بيماريها از جمله كاهش تب استفاده مي شده است . در هندوستان از ميوه عناب به عنوان داروي لعاب دار و نرم كننده سينه و  جلوگیری از خون قاعدگی استفاده مي شود و براي تصفيه خون و كمك به هاضمه تجويز مي شود ، جوشانده ريشه عناب را براي كاهش تب به كار مي برند و گرد ريشه خشك آن را روي زخمها و جراحتهاي كهنه مي ريزند ، التيام بخش است .پوست درخت عناب، دارویي براي قطع اسهال می باشد. در كره از هسته آن به عنوان خواب آور و مخدر استفاده مي شود .

در چين  از ميوه عناب و مغز هسته آن استفاده دارویي مي شود ، از عناب به عنوان پادزهر در مورد مسموميتهاي حاصله در اثر آكونيت و ژانسیانا(هر دو از گياهان خيلي سمي هستند) به كار مي رود.عصاره زیزیفوس به عنوان یک داروی هومئوپتیک محلی در نواحی دیگر همچون آسیای میانه ،آفریقای جنوبی و آمریکای شمالی استفاده  می گردد.تقریباً همه بخشهای گیاه زیزیفوس برای اهداف دارویی استفاده می شود .ویژگی عمومی گیاهان زیزیفوس خواص ضد تورم و ضد باکتریایی آنهاست ،تنوع گسترده ویژگیهای دارویی گیاهان زیزیفوس بسیار جالب توجه بوده و عصاره حاصل از این گیاهان بر ضد بیماریهای پوستی ،پرادراری ،تب و بی خوابی استفاده می شود. عناب ضمن اینکه خون را تصفیه مي كند ، خونساز نیز می باشد . التهاب ،تشنگي ، ناراحتیهای خون ، درد كليه ، كبد و مثانه را تسكين مي دهد. ماليدن آن به تنهايي يا با هسته، التهاب و ورم چشم را تسكين مي دهد، آشاميدن آب عناب خيس كرده و يا دم كرده آن مخلوط با عرق كاسني يا سكنجبين براي ناراحتیهای صفرا و خون مفيد است. از جوشانده مخلوط عناب ، انجير ، خرما و كشمش به عنوان داروي مفيد براي درمان بيماريهاي سينه ، در طب عوام استفاده می شود . مصرف عناب هيچ گونه تحريكي در دستگاه گوارش ايجاد نمي كند. جوشانده عناب سموم بدن را دفع مي كند وگرفتگي صدا را از بين مي برد ، خون را صاف مي كند و براي سينه درد ، سوزش گلو ، ناراحتیهای ریه و کمردرد ،مفيد است.عناب تازه از نظر طبيعت طبق رأي حكماي طب سنتي معتدل در حرارت و برودت و مايل به رطوبت و طبق نظر شیخ الرئيس  ابو علي سينا كمي سرد است و از  نظر خشكي و رطوبت معتدل است. در مورد خواص آن معتقدند كه عناب از عوامل ملين و نرم كننده سينه است.مضرات عناب اين است كه در  معده هاي سرد ايجاد نفخ مي كند و براي اصلاح آن بايد شكر و موز خورد . ترشح اسپرم را كاهش مي دهد و نيروي جنسي را كم مي كند . براي پرهيز از اين عوارض بايد عناب را مخلوط با داروهاي محرك نظير عسل خورد.اگر برگ عناب در دهان جويده شود تا چند دقيقه دچار بي حسي مي شود و طعم درك نمي شود.