تكنولوژي توليد عناب
نحوه و زمان مصرف :
چالکود : درپایيز و بهمن با استفاده از سولفات پتاسم به صورت نوار كود در دو سال متوالي.
8-1-1- روش مصرف كودهاي پر مصرف :
در اين زمينه سه روش پخش سطحي (نامطلوب)، محلولپاشي (روش سريع اقتصادي و مؤثر) و چالكود( مناسبترين روش)شرح داده مي شود . (جدول6-3)
الف- روش پخش سطحي :
در درختان عناب به مانند ساير درختان ميوه عناصر غذايي به صورت دست پاش و به طور يكنواخت در تمام سايبان درخت پخش شده و سپس با عملياتي نظير پابيل با خاك سطحي مخلوط مي گردد. در خاكهاي آهكي در مورد مصرف بعضي از عناصري كه در شرايط PH بالا تثبيت مي شوند ، ابهاماتي وجود دارد .
مهمترين مشكلي كه در مصرف خاكي يا پخش سطحي كودهاي با حلاليت كم وجود دارد ، سطح زیاد كود با خاك و در نهايت تثبيت آن به وسيله كربنات و رسهاي خاك مي باشد ، اين پديده مخصوصاً در مورد كودهاي فسفر ،سولفات پتاسيم ، سولفات آهن و سولفات روي بيشتر صدق مي كند .در اين روش بايد سعي شود كه كود مصرف شده به ريشه برسد ، در غير اين صورت بيشتر ،کود ، مورد استفاده علفهاي هرز قرار خواهد گرفت و یا به صورت نامحلول در می آید و از دسترس گیاه خارج می شود . مزيت اين روش اين است كه مي توان به همراه عمليات خاك ورزي (پابيل اول فصل) آن را به مرحله اجرا گذاشت ولي تعيين دقيق مقدار كود مورد نياز تنها از طریق نمونه گیری و آنالیزآب،خاک و برگ امکان پذیر است . بنابراين با توجه به شرايط باغهاي كشور پخش سطحي كود ها اقتصادي و مؤثر نخواهد بود .
ب- محلولپاشي :
كودپاشي روي برگ و اندامهاي هوایي امروزه كاربرد فراگيري دارد و يكي از روشهاي مؤثري است كه مخصوصاً در درختان ميوه اهميت بسزایي در تأمين عناصر غذايي ايفاء مي كند.در خاكهاي آهكي ايران جذب عناصر غذايي ريز مغذي مخصوصاً آهن و روي معمولاً كم است و از طرف ديگر عدم موفقيت ساير روشهاي مصرف كود در بعضي شرايط باغي را باعث شده است. محلولپاشي نمكهاي معدني اين عناصر مؤثرتر و با صرفه تر از مصرف خاكي كلاتهاي[18] گران قيمت آنها می باشد . كاربرد اين روش زماني مؤثر است كه گياه نتواند مواد غذايي خود را از خاك جذب نمايد و يا امكان مصرف از طریق خاک نباشد(نگاره6-49 ،نگاره6-50 )
جدول6-3 – تقویم زمانی کودهای پر مصرف در باغ عناب
ردیف | نام کود | نوع آب و خاک | بهترین نحوه مصرف | |
نحوه مصرف | زمان مصرف | |||
1 | سولفات آمونیوم | قلیا و آهکی | به صورت سرک و گرانولپاشی در روی ردیف درختان | ماههای اسفند و خرداد |
2 | نیترات آمونیوم | آب و خاک شور | به صورت سرک و گرانولپاشی در روی ردیف درختان | ماههای اسفند و خرداد |
3 | دی فسفات آمونیوم | در همه موارد | به صورت چالکود در انتهای سایه انداز درخت | اواسط پاییز تا زمستان |
4 | منو فسفات آمونیوم | در همه موارد | به صورت چالکود در انتهای سایه انداز درخت | اواسط پاییز تا زمستان |
5 | سوپر فسفات تریپل | در همه موارد | به صورت چالکود در انتهای سایه انداز درخت | اواسط پاییز تا زمستان |
6 | سوپر فسفات ساده | در همه موارد | به صورت چالکود در انتهای سایه انداز درخت | اواسط پاییز تا زمستان |
7 | سولفات پتاسیم | در همه موارد | به صورت چالکود در انتهای سایه انداز درخت | اواسط پاییز تا زمستان |
در محلولپاشي عناصر غذايي بايد توجه داشت كه اين روش فقط بخشي از نياز غذايي گياه را تأمين مي كند و نمي تواند جايگزين مصرف خاكي شود و فقط به صورت يك راه حل اضطراري در موقع كمبود شديد ،جهت رفع سريع این مشکل به كار مي رود.محلولپاشي 4 عنصر روي ،آهن ، بر و ازت به هنگام پایيز[19] در فاصله بين برداشت ميوه و ريزش برگها و يا موقع تورم جوا نه ها، اثرات مفيدي در تشكيل ميوه دارد .
اهميت محلولپاشي عناصرZn,B,N در درختان عناب :
1- نيتروژن: عنصر مهم و ضروري در رشد درخت عناب است و مديريت هر ساله در مورد آن لازم است و از نظر مديريتي مي تواند تأثير زيادي بر روي تشكيل ميوه بگذارد
(Anonymous،1995وMehortaوGupta،1985).کمبود ازت سبب کاهش جوانه گل در درخت می شود ، به ویژه شکوفه زایی مجدد به مقدار ازت موجود در شاخه بستگی دارد. محلولپاشي ازت با استفاده از کود اوره در پاییز سبب افزایش طول عمرتخمک و طولانی شدن دوره گرده افشانی مؤثر در بهار سال بعد می شود.گزارشات فراواني مبني بر سقط مادگي درختان بر اثر كمبود ازت اعلام شده است . محلولپاشي اوره موجب افزايش تشكيل ميوه و كاهش ريزش آن به ويژه در بخش پایين و مركزي شاخساره مي گردد . حداكثر بازدهي وقتي است كه گياه در مرحله تمام گل و رشد اوليه ميوه باشد و محلولپاشي اوره بعد از برداشت ميوه و قبل از باز شدن جوانه ها ، بيشترين اثر را خواهد داشت . (1)
2- بر و روي :احتياج درختان عناب به بر براي گرده افشاني و توليد بذر و دانه گرده و به روي براي كنترل روابط آب و گياه و اكسيژن سازي كافي در هنگام گرده افشاني لازم است (1). در اين خصوص محلولپاشي اسید بوريك و سولفات روي به هنگام برداشت ميوه و قبل از بازشدن جوانه ها از ضروریات تغذيه عناب مي باشد .
محلولپاشی 1.5kg 5/1 کیلوازت، 1P 2 O 5 , and کیلوفسفر، 3/1کیلو پتاس در 1000 لیتر آب برای به دست آوردن 100 kg 100 کیلوگرم میوه های تازه و با کیفیت در پاییز و اسفند ماه مورد نیاز است .اسپری قارچ کش ، آفت کش و محلولپاشی کودی برگ عناب 5 تا 6 بار در سال همراه با اوره 3/0 تا 5/0 درصد برای توسعه سطح برگ و رسیدگی سریع میوه های اولیه و اسپری 1/0 3/0 درصد سولفات پتاسیم و سوپر فسفات در رشد و توسعه میوه های میانی و آخری مؤثر می باشد . پاشش 10 تا20 پی پی ام اسید جیبرلیک در تمام گل برای 3 تا 4 دفعه و در فاصله 5 تا 6 روز و یا دو بار پاشش بورات 2/0 درصد در تمام گل و در طول دوره رشد میوه های جوان ، مجموعه ای از میوه های با کیفیت قابل توجهی را به دست می آورد. تشکیل جوانه میوه با 4/10 تا 2/12درصد و تشکیل بذر در میوه با 1/22 تا 8/28 درصد به دنبال استفاده از اسید بوریک به مقدار 100 یا 200 پی پی ام قبل از گرده افشانی صبحگاهی به دست آمد .استفاده از اسید بوریک به مقدار 200 پی پی ام همراه با 1 پی پی ام NAA فقط 2 ٪ تشکیل میوه و تشکیل دانه را 8/11 ٪افزایش داد.(5) .
ج- چالكود و تأثير در تسهيل جذب عناصر غذايي(ضرورت تغيير روش كوددهي در باغهاي كشور) (ملکوتی وطباطبایی ،1380) :
به دليل وجود میزان بالای آهک در خاکهای مناطق خشک و نیمه خشک مانند منطقه بیرجند، زيادي بيكربنات در آبهاي آبياري ، كمي مواد آلي، مصرف غير صحيح كود در سايه انداز درختان ،با عنايت به كمي تحرك كودهاي مصرفي به ویژه كودهاي فسفاته و ريز مغذيها و عدم رعايت مصرف بهينه كود و آب، درختان ميوه در كشور عمدتاً دچار انواع كمبودها هستند .از اين رو ، بيان روش صحيح كوددهي در باغات ميوه از اولويت خاصي برخوردار است .
روش چالكود شكل خاصي از جايگذاري موضعي كودهاي آلي و شيميايي در خاك است . اين روش براي باغهاي ميوه ای طراحي شده است كه داراي کمبود عناصر ماکرو مثل فسفر و عناصر میکرو مثل آهن باشند .
« 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33»