رفع شبهه حکما از جهت امتناع خرق و التیام و تذنیب در بیان پیامبر

رفع شبهه حکما از جهت امتناع خرق و التیام و تذنیب در بیان پیامبر :

بلی شبهه که حکما از جهت امتناع خرق و التیام ایراد کرده­اند، قابل تعرّض است.

پاسخ :

تحقیق این است که محال یا عقلی است چون: ارتفاع نقیضین و اجتماع آن؛ و اگر کسی مدّعی چنین چیزی بشود با نبوّت کاذب است. چه، بدیهه عقل حاکم به امتناع است. یا محال عادی است؛ و محال عادی گاهی خلاف آن به خرق عادت می­شود. معجزات انبیاء همه از این قبیل است. عصا که اژدها شود از مقام جمادیت ترقی به مقام نبات و از آن به حیوان امتناعی ندارد. منتهی­الامر چون محتاج است به گذشتن زمانی معتدٌبه، بلکه اعمال بعضی صنایع همین که دفعهً واحدهً این امر حاصل شد حکم می­کنیم که این معجزه است. این مطلب بر متدرّبین در فنّ طبیعی ظاهر است، و نزد ایشان از واضحات است. از این جهت است که انقلابات عناصر را در کتب خود ذکر کرده­اند. از این مقوله است شقّ قمر و معراج. چه، برهان عقلی بر امتناع خرق و التیام در افلاک به رسم اطلاق و کلّیت نیست. بلی آنچه برهان دلالت دارد نسبت به فلک اعظم که محدود جهات است دلالت دارد. در شرع هم تصریحی به خرق آن نیست. این سخن بر فرض مماشات است، والّا بر فرض تمامیت برهان هم پس از آنکه شرع قطعی حکم می­کند به وقوع معراج و وقوع خرق و التیام و اینکه آسمان را درهایی است که بسته و گشوده می­شود، باید طرح کرد برهان عقلی را و این عقل را تخطئه کرد. چه، عصمت در آن نیست و در شرع قطعی که عقل کلّی است و اخبار به وقوع این آثار فرمود عصمت است.