آخوند و شخصيتهاي هم اسم و هم دوران5- در كتاب بزرگان قاين ص575، از شخصي فاضل و دانشمند به نام محمد حسن قايني فرزند علي ياد مي شود كه اين مسئله با توجه به اينكه نام پدر بزرگ آخوند ملاعلي بوده به واقعيت نزديك است ولی این موضوع نیز به چند دلیل ذیل نمی تواند صحیح باشد : اول اینکه نام پدر آخوند علی نبوده و محمد رفیع بوده است .دوم اینکه در تالیفات منتسب به آخوند اسمی از رساله تجوید دیده نمی شود و اگر این تالیف از ایشان می بود لازم بود تا شيخ حسين راشد كه نوه ايشان بوده در دست نوشته هاي خود به اين اثر اشاره اي مي كرد .سوم اينكه در آن منبع محمدحسن قايني هم عصر آقا سيد ابوطالب به شمار مي آيد، در حالي كه آخوند حدود 30 سال از سيد كوچكتر و براساس گفته خودش از شاگردان او بوده است و در حقيقت شهرت آخوند ، پس از فوت آقا سيد ابوطالب بوده است .نکته چهارم اینکه آخوند در مقدمه ديوان اشعارش تصریح کرده که برای تحصیل مسافت زیادی را نرفته است ولی محمد حسن قايني فرزند علي بنا بر منبع ذکر شده بخشی از تحصیلات خود را در اصفهان گذرانیده است. نكته : اين احتمال وجود دارد كه یکی دیگر از اساتید آخوند كه بنا بر گفته خودش داراي درجه اجتهاد بوده ،همين شخصيت بزرگوار باشد. 6- در همان صفحه از آن منبع از شخص ديگري به نام محمد حسن قايني نام برده مي شود كه در سال 1325 قمري فوت نموده است واين تنها دوسال با تاريخ فوت آخوند ( 1327ق)تفاوت دارد كه مي تواند صحيح باشد ولی كتاب منتسب به ايشان نيز به همان دليل موجود در شماره 5 اين متن نمي تواند صحيح باشد و اين مسئله كاملا مشخص است كه خود مولف اين كتاب نيز ، اين مطالب را با شك و شبهه نوشته و تنها با قيد اين مسئله كه آقا بزرگ طهراني از او نامي برده ، آنها را ياد كرده است. 7- نكته ديگر اين است كه شخصيت آخوند با فاميل هردنگي (روستاي محل تولدش) در خارج از قهستان آنقدر شناخته شده بود كه شخصيتي بزرگوار چون آيت ا…سيداسماعيل صدر الموسوي که در نجف و سامرا سکونت داشته است او را با نام واقعي ، يعني شيخ محمد حسن هردنگي خطاب كند. 8- نكته ديگر اين است که تمامي اميران قهستان در ابلاغيه هاي خود براي معافيت ماليات او را با نام آخوند ملا محمدحسن هردنگي ياد می كنند و این احتمالا به خاطر این مسئله بوده که اشخاص هم اسم در دوران ایشان فراوان بوده و ذکر نام هردنگی برای تمایز آخوند با فامیل سایرین در معافیتهای مالیاتی بوده است. 9- نکته دیگر درباره آخوند اینکه اولا شخصيت ايشان در آن زمان آنقدر بزرگ بوده كه شايد مولفان هم عصرش هيچگاه فكر فراموش شدن او در تاريخ را نمي كرده اند و ثانیا شاید بنا به در خواست خودش در هیچ منبعی نامي از ايشان نيامده است و ثالثا زندگی روستانشینی ایشان از سال 1299 قمری تا زمان ارتحالش و دوری او از بطن مرکزیت قهستان او را به فراموشی تاریخ سپرده است. 10- اگر بخواهیم نتیجه گیری از مباحث مطرح شده در این قسمت را داشته باشیم این مطلب مشخص است که قهستان به خصوص در حدود سالهای 1230 تا 1350 قمری بزرگان زیادی داشته است که غالب آنها به دلیل گمنام بودن از صفحه تاریخ محو گشته اند.همچنین علمای موجود و سطح تدریس علوم حوزوی در قهستان آنقدر بالا بوده که شخصیتی چون آخوند ملا محمد حسن هردنگی که در حضور مراجع عظام تحصیل نکرده،توانسته ظهور کرده و نظر آنها را در مسائل مختلف جلب نماید. |
 |
 |
|