مزار سیدناالحسین ( دهک ) عربخانه

متن سند 18  :

بسم ا.. الرحمن الرحیم و به نستعین

جناب مستطاب علام فهام عمده العلماء العظام الموید من عنداله المهیمن آقا شیخ محمدحسن هردنگی : دام مجده العالی مختار و ماذون می باشند در تصرف در امور حسبیه که از  برای حاکم شرع انور است که به دیگری اذن دهد از قبیل حفظ اموال ایتام و غیاب و اوقاف عامه که بدون ولی و وکیل و متولی می باشند و حقوق از قبیل رد مظالم و سهم حضرت امام جله و علی ابائه افضل الصلوه و اکمل السلام که انشاء الله تعالی به کمال دقت و تمام احتیاط چنانچه و جواز جناب ایشان می باشد، عمل خواهند نمود و هر حقی را به ذی حق خواهند رسانید و داعی را از دعا فراموش نخواهند فرمود و پیوسته به رقعه نگاری مسرورم خواهند داشت. سیما در سال آینده علی فرض حیات در شهر ربیع الثانی استعلام خواهند نمود. حرره الراجی اسماعیل صدر الموسوی {سجع مهر}  الراجی اسماعیل موسوی.

{بالای سند سمت چپ } : دستخط ملا محمد حسن هردنگی : آقای صدر حفظ الله و ادام الله ایام افاداته

 

متن سند 19  :

بسم ا.. الرحمن الرحیم و به نستعین

جناب قبله نصب مستطاب العالم العامل و الفاضل المهذب الکامل عمده العلماء الاعلام الموید من عندا.. الملک العلام عزّ اسمه آقای آخوند ملا محمد حسن ایّده ا.. تعالی را سلام مشتاقانه می رسانم و معروض می دارم که            ان شاء ا.. تعالی مدام در حفظ و حمایت حضرت احدیت جل ذکره محفوظ و موفق به ترویج شرع انور و نشر مسایل دینیه و بیان احکام شرعیه بوده، قاطبه اهالی آن اطراف و نواحی پیوسته مستفید و مستفیض باشند. رجاء واثق آنکه اخوان متدیّن وفّقهم ا… تعالی در اطاعت و فرمانبرداری جناب ایشان کوتاهی ننموده به مواعظ و نصایح هدایت یابند و بر صراط مستقیم شرع قویم استوار گردند. البته نیز در امور شرعیه حسبیه از حفظ صغار و قصار و غیاب و وجوه و من ولد وارث له و وجوه تصدی فرموده،انجام امور شرعیه آن را خواهند نمود و این ضعیف را از دعای خیر خود و حسن عاقبت فراموش نخواهند فرمود. ان شاء ا.. هر گونه فرمایشی بود اعلام فرموده در خدمات حاضر خواهم بود(والسلام – ناخوانا – العبد الاقل حرره اسماعیل موسوی){سجع مهر}اسماعیل الموسوی.

 

جایگاه علمی و معنوی آخوند در نزد آيت ا.. محمد هادي مجتهد حاکم شرع وقت :

جایگاه و پایگاه اجتماعی آخوند ملا محمد حسن هردنگی هم در نزد مردم و هم در نزد علمای منطقه قهستان بسیار ممتاز بوده است. شیخ محمد هادی پس از مرحوم شدن ایشان در مکاتبه ای، شیخ محمد حسن رفیعی و شیخ محمد باقر مبادینی را  به جانشینی ملا محمد حسن هردنگی در امور شرعیه مردم انتخاب می نماید .

سند شماره 20

سند شماره 20

 

متن سند :

بسم ا… الرحمن الرحیم

حسبیه اله تعالی نگارش می شود چون امور شرعیه نواحی ناحیه هردنگ سابقاً به واسطه وجود با برکت مرحوم مغفور جنت مکان آخوند ملا  محمد حسن طالب ثراه كه انتظاماً امتیاز مخصوصي از کلیه قاینات داشته حالیه که نعمت وجودشان از دست رفته شایسته حفظ رشته آن حدود جناب مستطاب قدسی خطاب فضائل انتصاب آقا شیخ محمد باقر که [1]  انشاءا.. تعالی عموم اهالی هردنگ و سرچاه در عقود و ایقاعات و نشر مسائل و تولی از موقوفات مجهول التولیه عالیشان جناب مستطاب قدسی خطاب آخوند ملا محمد حسن[2]  استماع نمایند. زیاده محتاج نیست. حرره فی ربیع الثانی 1328 – { مهر} : محمد هادی.

بسم ا… الرحمن الرحیم

حالیه که رکن وثیق و عماد منیع آن حدود شریعتمدار حاج شیخ محمدرضا [3]  طاب الثراه به رحمت ایزدی پیوسته اهالی آن حدود قدر  عالیجنابان سابق الذکر را بهتر دانسته و مراتب منظوره به ایشان رجوع خواهید نمود. حرره الاحقر فی جمادی الاولی 1328 محمد هادی.

عامل محل حسب الحکم شرعی رجوع اهالی را در مسائل شرعی از جنابان معزی الیه مرقوم نمایید. شهر جمادی الثانی 1332{ مهر} عبده الراجی محمد ابراهیم.

ملا محمد حسن در مدت 47 سال توليت خود اصلاحات زيادى در  امور موقوفات و بهبود روند اداره آستانه به عمل آورد و به طوریكه از اعمال و مکاتباتش پيداست معلوم مى شود اصلا در بند منافع شخصى خود نبوده است(سند پیوست  شماره 30 با کد 75173.1  مرکز اسناد آستان قدس رضوی). بعد از مرگ آقا سید ابوطالب قاینی در حالیکه تمام شرایط زندگی در بیرجند و قاین به جهت تدریس در  این حوزه ها و احترام خاص وی در نزد امیر علم خان مهیا بوده، خدمت و ادامه حیات در منطقه محروم هردنگ، عربخانه و مختاران را جهت ترویج و تثبیت شریعت اسلام و مذهب شیعه اثنی عشری انتخاب کرد(علیزاده بیرجندی 1 ، زهرا، عباسلو، سمیرا و                 الهی زاده، محمدحسن،1392 : 39 ).

سید ابوطالب مجتهد قاینی به نیابت از امیر علم خان او را متولى كرد تا ضمن رسیدگی به امورات و وقفیات بلوک ناحیه هردنگ، سرچاه، مختاران و عربخانه امور خدمه آن آستانه مبارک را که امیر علم خان به آن ارادت خاصی داشت،  نیز پاسبانی و آنها را به نظم آورد و هر ملك و مالى را که خاص آن امامزاده موقوف داشته اند و در اين ايام به تصرف ديگران در آمده بود را پس گرفته و دست ديگران را كوتاه كند(سند پیوست شماره 31  با کد 75173.1 مرکز اسناد آستان قدس رضوی). او اينكار  سخت را به خوبى انجام داد.

اکنون به بررسی اسنادی وقفیات خاندان خزیمه علم درباره این مزار فائض الانوار و تفویض اختیار رسیدگی به امورات آن توسط ملا محمد حسن می پردازیم .

همانگونه که قبلا نیز اشاره شد از سال 1293 قمری رسیدگی به مسائل شرعی تمام مناطق وابسته به عربخانه،جلگه ماژان،مختاران و ناحیه هردنگ و سرچاه به گونه مکتوب بر عهده ملا محمد حسن واگذار شده بود. در سال 1314 قمری وقفنامه یکسهم و یک طاقه از مزرعه حسین آباد دهک مربوط به امیر علم خان در حضور فقهای قاینات، تولیت موقوفه فوق الذکر تا  ابد بر عهده ملا محمد حسن و فرزندانش گذاشته شد. متن سند به شرح ذیل می باشد (سند شماره 21) :

[1] وی داماد آخوند ملا محمد حسن هردنگی و فرزند ملا محمد حسین هردنگی (برادر آخوند) می باشد.

[2]  وی داماد آخوند ملا محمد حسن هردنگی و فرزند کربلایی  محمد رضا  مبادینی  (نوه عموی آخوند) می باشد.

5 وی داماد آخوند ملا محمد حسن هردنگی  و فرزند  شیخ  محمد حسین افضل آبادی (راشد محصل) می باشد.

« 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 »



درج مطالب این پایگاه با ذکر منبع در رسانه های دیگر بلامانع می باشد .