اسنادی محکم درباره حاکمیت شرع جناب آخوند3. اگر بخواهیم به جمله امتیاز مخصوص از کلیه قاینات از جنبه دیگر معنایی توجه کنیم؛مطالعه مثال ذیل در درک بهتر موضوع می تواند مفید باشد : 3-1.زمانی که گفته می شود امتیاز ساخت یک ماشین مشهور مانند تویوتا فقط در اختیار شرکت سازنده آن است؛مراد این است که هیچ شرکت سازنده ماشین حق تبلیغات،فروش و ساخت این ماشین را بدون اجازه شرکت سازنده آن ندارد. لذا در این مورد نیز چنین است یعنی آخوند شخصی بوده که در رسیدگی به مسائل شرعیه و مسائل وابسته آن از امتیاز مخصوصی برخوردار بوده که سایر علماء آن را نداشته اند که این نیز به خاطر ابلاغ دو حکم آیت ا .. صدر به جناب آخوند به دلیل شخصیت ویژه معنوی و علمی ایشان بوده است. ج) نامه اول مرجع عالیقدرحضرت آیت ا… العظمی سیّد اسماعیل صدر الموسوی به آخوند ملا محمد حسن هردنگی در رابطه با نیابت و تفویض امورات حسبیه و حاكميت شرع آخوند : جناب مستطاب علام فهام عمده العلماء العظام الموید من عنداله المهیمن آقا شیخ محمدحسن هردنگی : دام مجده العالی مختار و ماذون می باشند در تصرف در امور حسبیه که از برای حاکم شرع انور می باشد که به دیگری اذن دهد از قبیل حفظ اموال ایتام و غیاب و اوقاف عامه که بدون ولی و وکیل و متولی می باشند و حقوق از قبیل رد مظالم و سهم حضرت امام جله و علی ابائه افضل الصلوه و اکمل السلام که انشاء الله تعالی به کمال دقت و تمام احتیاط چنانچه و جواز جناب ایشان می باشد،عمل خواهند نمود و هر حقی را به ذی حق خواهند رسانید و داعی را از دعا فراموش نخواهند فرمود و پیوسته به رقعه نگاری مسرورم خواهند داشت.علی فرض حیات{اینجانب}،در سال بعد{این}موضوع دوباره استعلام گردد(الراجی اسماعیل صدر موسوی[1] ). نکاتی درباره این حکم : 1-برای اینکه اهمیت درجه معنوی این روحانی برای خوانندگان بیشتر مشخص گردد ، امورات حسبیه و شرایط شخصی که توانایی عهده داری آن را خواهد داشت ،مورد تحقیقی اجمالی از دیدگاه فقهی قرار می دهیم : امور حسبیه با رویکرد فقهی:کلیه امور پسندیده را که شرع اسلام تحقق خارجی آن را قطعا خواسته است و وظیفه ایجاد آن به شخص معینی موکول نشده است، امور حسبیه می نامند.در تعریف دیگر آمده است امور حسبیه اموری است که به یقین می توان گفت شارع مقدس،راضی به وا نهادن آنها به حال خود نیست و حتما باید مسؤولی عهده دار تصدی آن باشد،این امور را در فقه واجبات و مستحبات کفایی می نامند(خمینی(ره)،1374.ص79).این مسؤولیت بزرگ را که از ولایت و حکومت سرچشمه می گیرد،گاهی خود امام و حاکم به عهده می گیرد و گاه به نیابت از طرف او انجام می گیرد. دیدگاه فقهای شیعه پیرامون امور حسبیه : علامه میرزا محمد حسین نایینی (متوفی 1355) از فقهای متاخر، به امور حسبیه با دامنه بسیار گسترده پرداخته است . او می گوید: « از جمله قطعیات مذهب ما امامیه این است که در عصر غیبت، آنچه از ولایات نوعیه را که عدم رضای شارع مقدس به اهمال آن معلوم باشد، وظایف حسبیه نامیده و نیابت فقهای عصر غیبت را در آن ثابت دانستیم، حتی با عدم ثبوت نیابت عامه در جمیع مناصب چون عدم رضایت شارع مقدس به اختلال نظام و ذهاب بیضه اسلام، بلکه اهمیت وظایف راجعه به حفظ و نظم ممالک اسلام از امور حسبیه از اوضح قطعیات است، لهذا ثبوت نیابت فقها و نواب عام عصر غیبت در اقامه وظایف مذکور قطعیات مذهب خواهد بود(همان منبع، ص 79و شکوری،1361.ص376 ).گرانقدرترین فقیهی که جایگاه و دامنه امور حسبیه را تبیین نموده است، امام خمینی رحمه الله می باشد که در کتاب «البیع » خود ابتدائا امور حسبیه را تعریف نموده اینگونه تبین می کنند: امور حسبیه، اموری است که به یقین می توان گفت شارع مقدس راضی به وا نهادن آنها به حال خود نیست و حتما باید مسئولی عهده دار تصدی آن باشد.در این موارد اگر یقین حاصل شود که افرادی معین یا نامعین وجود دارد که آن امور را تصدی کنند، دیگر بحثی نیست; اما اگر ثابت شود که انجام این امور منوط به نظر امام علیه السلام است، در آن صورت، بنا به دلایل ولایت فقیه، این موارد نیز در دوران غیبت امام علیه السلام از جمله اختیارات فقیه خواهد بود.امام رحمه الله این اختیارات را برای فقیه محرز می داند: «حتی اگر اصل ولایت فقیه را نیز نادیده بگیریم، هرگاه احتمال دهیم که این امور به ناچار باید زیر نظر یکی از این سه تن: فقیه عادل ، غیر فقیه عادل و شخص مورد اعتماد انجام گیرد، باید کسی را انتخاب کنیم که از همه صفات مورد نظر برخوردار باشد و چنین شخصی، همانا فقیه عادل مورد اعتماد ماست .ایشان در خصوص دامنه و گستره امور حسبیه می فرمایند: « برکسی پوشیده نیست که اموری نظیر حفظ نظام اسلامی، پاسداری از مرزهای میهن اسلامی، حفظ جوانان مسلمان از گمراهی و انحراف و جلوگیری از تبلیغات ضد اسلامی، از روشنترین مصادیق امور حسبیه به شمار می روند، و از طرفی، تنها تشکیل یک حکومت عادلانه اسلامی می تواند ما را به این اهداف مقدس نایل سازد(خمینی(ره)،1374.ص79).گستره امور حسبیه از دیدگاه امام رحمه الله بسیار وسیع است تا حدی که مهمترین ابعاد جامعه بشری را در برمی گیرد . باید دانست که امور حسبیه فقط در امور جزئی نظیر حفظ اموال غایب و ناتوان، و رسیدگی به وضعیت ایتام و بیوه زنان و رسیدگی و نظارت بر کار اصناف مختلف در بازار . . . منحصر نیست، بلکه امور فوق از مهمترین اموری است که شارع حکیم به مهمل ماندن آن قطعا راضی نیست.آیت‌الله سید علی سیستانی چنین بیان می‌کند که ولایت در آن چه – به اصطلاح فقها – امور حسبیه خوانده می‌شود برای هر فقیهی که جامع شرایط تقلید باشد ثابت است(سایت رسمی آیت‌الله سیستانی، پاسخ به پرسش‌ها). |
 |
 |
|